Embedded Files
Arcadia
Fries cultureel festival 2022 * arcadia.frl
Wandelend Bosk: (foto boven+rechts: Ytzen Lont, 10-05-22) https://arcadia.frl/projecten/bosk/
Van 7 mei tot en met 14 augustus 2022 wandelt Bosk met meer dan 1000 bomen door de binnenstad van Leeuwarden. In die periode worden op doordeweekse dagen 150 boom-bakken per dag verplaatst. Dit betekent dat het bos op de ene locatie afneemt en op de andere locatie groeit. Tijdschema onder voorbehoud. Van 16 tot 27 mei wandelt het bos rond Beursplein - Wirdumerpoortsdwinger en Nieuweweg (op de plattegrond letter B).
Blokhuispoort
Maak kennis met de geschiedenis van het Blokhuis, een in 1499 door hertog Albrecht van Saksen gebouwd fort, tot huis van opsluiting, bijzondere strafgevangenis en huis van bewaring tot cultureel bedrijvencentrum:
blokhuispoort.nl (op de plattegrond letter C).
St. Anthony Gasthuis en Grote Kerkstraat
Het Gasthuis verhuurt woningen aan senioren en ondersteunt culturele, wetenschappelijke en sociale projecten, dit alles gefinancierd dankzij de bezittingen van het Gasthuis. Deze bestaan vooral uit agrarisch onroerend goed dat vermogende particulieren ooit schonken. Het Gasthuis beheert een prachtig historisch complex met hofjes vlakbij de Grote Kerk in de binnenstad van Leeuwarden.
Aan de Grote Kerkstraat 57 (foto) woonde eens een bekend jong echtpaar, waar wij op de familiedag meer van zullen horen (op de plattegrond letter D).
Saecklemastins en prebendehuis
Op de hoek van de Grote en de Kleine Kerkstraat (waar deze uitkomen op het plein tegenover de Oldehove, op de plattegrond letter F) stond ooit de Saecklema-stins. Een stins is een middeleeuwse verdedigbare toren of woonhuis. Direct ernaast, op de hoek van de Rochebrunesteeg tegenover de Princessehof, stond het prebendehuis van het Sint Christophorileen tot Oldehove, dat in 1480 door de erfgenamen van Gerrijt van Belcum was aangekocht als woning voor de prebendepriester. Lees hier meer.
Oldehove
In 1529 startte Jacob van Aaken met de bouw van de toren. Het was de bedoeling dat naast de toren een nieuwe kerk zou verrijzen ter vervanging van de oude Sint Vituskerk, maar dat is er nooit van gekomen. De toren had ruim 120 meter moeten worden, maar verzakte al tijdens de bouw en is nooit afgemaakt. Toch is de toren een symbool van Leeuwarden.
(Op de plattegrond letter E)
Aan de bouw van deze toren had Lont maar beter nooit kunnen beginnen...
* Oldehove.nl * HCL: bezoek de Oldehove
* Virtuele rondleiding * Webcam
Open april t/m oktober alle dagen 13:00-17:00 uur. Lift tot eerste verdieping. Tarief € 3,50 pp. Groepen van meer dan 15 personen vanaf 18 jaar € 2,50 pp (buiten reguliere tijden € 3,50 pp + eenmaal € 50). Aanmelding groepen: 030-2332350 of historischcentrum@leeuwarden.nl
Leeuwarden is ontstaan uit terpen die werden opgeworpen aan een inham van de Middelzee. De riviertjes Ee, Vliet en Potmarge mondden hier uit in zee. Op de terpen ontstonden drie nederzettingen: Oldehove, Nijehove en Hoek. De ondergrond van de terpen Oldehove en Nijehove is tegenwoordig een gemeentelijk monument. De terpbewoners hielden zich bezig met landbouw, visserij en scheepvaart. Leeuwarden lag gunstig aan zee en onderhield handelscontacten met o.a. Lübeck en de Oostzeelanden. Oldehove was vanouds een uithof van de Abdij van Corvey in Duitsland. Het had rond 1150 al een kerk, gewijd aan de heilige Vitus. In akten uit de veertiende eeuw komt de Sint-Vituskerk van Oldehove voor onder de naam Liiewardensis.
Hoewel er een leeuw in het stadswapen staat, heeft de naam Leeuwarden (Fries: Ljouwert; Stadsfries: Liwwadden) weinig met leeuwen te maken, het 'leeuwendeel' komt waarschijnlijk van een Germaans woord dat 'luwte' betekent. Warden betekent een verhoogde woonplaats (wierd, terp, Duits: Warft). Dus de luwte van de terpen.
In de 13e eeuw slibde de Middelzee langzaam dicht en werd deze ingepolderd (Nylân). De stad Leeuwarden ontstond toen de drie Friese terpdorpen Nijehove, Oldehove en Hoek op 3 augustus 1435 werden samengevoegd. Dit was een besluit van het landsbestuur van Oostergo en Westergo. In datzelfde jaar kreeg Leeuwarden stadsrechten. Van de drie terpen werd Nijehove ook al eerder (1190) Leeuwarden - of eigenlijk: Liowerd - genoemd en in een Duitse oorkonde wordt Leeuwarden/Nijehove al in 1285 een stad genoemd, maar er zijn geen documenten gevonden die dat bevestigen. In de drie terpdorpen werd Fries gesproken, maar toen de stad één werd, werd de landstaal gebruikt, pas laat in de 16e eeuw begon men er weer meer Fries te praten. In Leeuwarden wordt ook een eigen dialect van het stadsfries gesproken, het Liwwadders.
Bronnen:Wikipedia: Nijehove * Wikipedia: Leeuwarden * Bodem binnenstad Leeuwarden wordt monument * aguidetoleeuwarden.nl
Nijehove is de thuishaven van het art project De Baren aan de Grote Kerkstraat 234. Bewoners, kunstenaars en wetenschappers graven in de terp Nijehove, als onderdeel van het cultureel evenement Arcadia. De terp is beladen met beeldende kunst, performances en een route lang heden en verleden.
Report abuse